BADANIA USG PRENATALNE W CIĄŻY - CO MUSISZ WIEDZIEĆ
Jednym z najważniejszych badań, jakie powinna wykonać każda kobieta w ciąży jest badanie USG. Dzięki temu możliwe jest szybkie i dokładne kontrolowanie, czy płód rozwija się prawidłowo, czy nie wykazuje jakiś objawów chorobowych oraz jakiej jest płci.
Jak często należy poddać się takiemu badaniu?
Według zaleceń Polskiego Towarzystwa Ginekologicznego każda kobieta powinna wykonać przynajmniej trzy badania USG w przypadku prawidłowo przebiegającej ciąży. Zdarzają się jednak sytuacje, kiedy pojawiają się niepokojące objawy lub lekarz ma pewne wątpliwości i wtedy zleca się dodatkowe badanie USG.
Kiedy wykonuje się badania USG w ciąży ?
Są trzy ważne terminy na wykonanie badania USG w ciąży.
Ale pierwsze badanie USG nie jest zaliczane do standardów opieki okołoporodowej, ale jest wykonywane praktycznie w każdym gabinecie ginekologicznym. W momencie, gdy kobieta zgłasza się do ginekologa po raz pierwszy z przypuszczeniem, że jest w ciąży, lekarz za pomocą badania USG może potwierdzić lub wykluczyć ciążę. Dzięki zastosowaniu sondy dopochwowej badanie jest bardzo dokładne, co umożliwia określenie lokalizacji pęcherzyka ciążowego oraz dokonanie pomiaru wielkości zarodka. Pierwsze badanie USG wykonuje się zwykle przed 10 tygodniem ciąży.
Pierwsze rekomendowane badanie USG wykonuje się pomiędzy 11 - 14 tygodniem ciąży, najoptymalniejszym czasem jest 12 tydzień ciąży. To USG jest najbardziej wiarygodne jeśli chodzi o ustalenie daty porodu.
Podczas tego badania ocenia się:
Wiek ciążowy na podstawie długości CRL- czy wiek ciąży jest zgodny z tym obliczonym z ostatniej miesiączki, jeżeli jest ponad 5 dni różnicy to się weryfikuje na podstawie tego USG.
Anatomię płodu: czaszki, mózgu, powłok brzusznych i żołądka, serca, pęcherza moczowego, kręgosłupa, kończyn górnych i dolnych. Jednak jest to za wcześnie na wykluczenie np. wad serca.
Ryzyko wystąpienia wad poprzez ocenę przezierności karkowej (NT) i kości nosowej (NB).
Warto wspomnieć o badaniu PAPPA, o tym pisałam tutaj BADANIA GENETYCZNE.
Ile trwa badanie prenatalne?
Badanie prenatalne trwa ok. 20-30 minut przy ciąży pojedyńczej, przy ciąży mnogiej ok 60 min.
Kolejnym ważnym badaniem USG w ciąży jest tzw. badanie połówkowe. Można je wykonać między 20 - 22 tygodniem ciąży. W badaniu USG połówkowym ocenia się całą anatomię, czyli budowę ciała dziecka - od czubka głowy do małego palca u stopy.
Podczas tego badania ocenia się:
Wymiary płodu: obwód główki, szerokość główki, obwód brzuszka, długość kości udowej, orientacyjną masę.
Anatomię płodu: czaszki, mózgowie, twarz, kręgosłup, klatka piersiowa i serce, jama brzuszna, pęcherz moczowy i nerki, narządy rodne, kończyny.
Łożysko, sznur pępowinowy, objętość płynu owodniowego.
W uzasadnionych przypadkach wykonuje się jeszcze ocena szyjki macicy poprzez badanie głowicą przezpochwową.
Ostatnim zalecanym terminem na wykonanie badania USG jest między 27 - 32 tygodniem ciąży. Najważniejszym pomiarem w tym badaniu jest niewątpliwie pomiar przewidywanej masy płodu EFW (jest to masa na moment badania a nie przewidywana masa przy porodzie). Lekarz ocena również wydolność łożyska, położenie płodu, ilość płynu owodniowego oraz anatomię płodu.
Ważną kwestią jest również wybór lekarza. Badania USG bardzo różnią się między sobą, powyżej opisałam badania USG specjalistyczne, nie takie które będą trwały 3-5 minut na wizycie comiesięcznej u ginekologa. W szczególności ważne jest kto wam to badanie wykonuje. Nie każdy ginekolog jest specjalistą w zakresie USG i uważam, że słusznie że lekarze wysyłają na badania szczegółowe do innych specjalistów, jeżeli nie są w zakresie tych badań przeszkoleni.
Listę certyfikowanych lekarzy specjalistów USG znajdziecie tutaj - FETAL MEDICINE
Bibliografia
Wojtowicz E, Rychlik U, Marszałek A. Diagnostyka prenatalna – teraźniejszość i przyszłość. Diagn Lab. 2014; 50(1): 71–74.
Frączek P, Jabłońska M, Pawlikowski J. Medyczne, etyczne, prawne i społeczne aspekty badań prenatalnych w Polsce. Med Og Nauk Zdr. 2013; 19(2): 103–109.